DURF JE OPEN TE STELLEN VAN IETS NIEUW, WIE WEET WAT HET NIEUWE BRENGEN KAN
AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Om Shanthi,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden
AUM MANI PADME HUM
Archive for 9 oktober 2020
Gaat opstaan moeilijker nu de ochtenden donkerder zijn? Logisch, zegt de slaapexperte, en de oplossingen zijn simpel
Even nog konden we van een Indian summer genieten, maar daarna deed de herfst dan toch genadeloos zijn intrede. En net als elk jaar worden de dagen verrassend snel korter, druileriger en donkerder. Een slecht recept voor wie ’s ochtends op tijd uit bed moet. Zeg nu zelf: die zachte, warme cocon die je bed is, verlaten voor de donkere, koude buitenwereld? Voelt als de hel, als je ’t ons vraagt. Slaapexperte Annelies Smolders begrijpt dat volledig: “Duisternis maakt ons moe, dat is nu eenmaal een feit.” Maar ze kent ook een pak methodes om op die donkere ochtenden toch makkelijker uit bed te geraken. “Zodra de wekker gaat een halfuurtje gamen of Netflixen? Goed idee.”
Logisch dat we het met z’n allen pijnlijker vinden om tijdens de herfst en winter ’s ochtends vroeg uit bed te moeten, zegt Annelies Smolders, een slaapexperte die online slaaptherapie geeft en het boek ‘Start to sleep’ schreef. “Duisternis doet ons meer melatonine aanmaken, het hormoon dat ons moe maakt, en zelfs een beetje melancholisch en chagrijnig. Zowel ochtend- als avondtypes krijgen het dus moeilijker. Ochtendtypes, die melatonine van nature vroeger aanmaken, zullen nu ’s avonds nog sneller moe worden. Avondtypes, die melatonine van nature later aanmaken, zullen er ’s ochtends nog langer mee in hun bloed zitten. Daarom zullen donkere ochtenden voor hen nog dat tikkeltje pijnlijker zijn.”
De verleiding om te blijven liggen op zulke ochtenden is dan ook groot. Maar dat is net wat je niét mag doen, waarschuwt Smolders. “Wie snoozet en in bed blijft liggen, maakt het zichzelf alleen maar moeilijker. Ik snap dat het heerlijk kan zijn om je nog eens om te draaien ’s ochtends, maar door zulke patronen ontwikkel je net slaapproblemen. Hoe sneller je in beweging bent en als iets eet of drinkt, hoe sneller je je lichaam en systeem in gang zet. Korte pijn is altijd beter.”
Smartphone in bed? Graag
Over de voornaamste oplossing voor die donkere ochtenden moet Smolders niet lang nadenken. “De grootste vijand van duisternis is licht. Hoe feller en blauwer, hoe liever.” En dat kan je op verschillende manieren aanpakken natuurlijk. Maar als je nu denkt: ‘Dan slaap ik toch gewoon met open gordijnen’, think again. “Je houdt je slaapkamer tot je de wekker gaat toch beter zo duister mogelijk”, zegt Smolders. “Hoe duisterder de kamer, hoe dieper je slaapt. En als je niet uitgerust bent, wordt het alleen maar pijnlijker om op te staan.”
Spaar het scrollen door Instagram of Facebook voor ’s ochtends, zo heb je iets om naar uit te kijken en word je meteen aan blauw licht blootgesteld
Annelies Smolders
Stel je dus pas zodra de wekker afgaat, bloot aan licht. Dat kan bijvoorbeeld het blauwe licht van je smartphone, tablet of computer zijn: zet die toestellen op maximale helderheid. “Check je elke avond je sociale media voor het slapengaan? Spaar dat scrollen door Instagram of Facebook voor ’s ochtends, zo kom je ’s avonds niet meer in aanraking met blauw licht en heb je ’s ochtends een reden om te stoppen met snoozen. Dat kan je bijvoorbeeld ook toepassen op eventuele tieners in het gezin. Beloof hen dat ze ’s ochtends na het gaan van de wekker een halfuurtje mogen gamen, TikTokken of Netflixen. Het vooruitzicht van die beloning helpt hen het bed uit.”
Een ritueel om naar uit te kijken
Zelf leest Smolders na het ontwaken eerst het nieuws op haar iPad. “In de keuken. Ik spring zodra de wekker gaat meteen het bed uit, trek mijn badjas aan en ga naar beneden. En ik ga met mijn tas koffie en de honden ook even de tuin in. Die beweging helpt, de frisse lucht ook enorm. En het is een heerlijk momentje me-time waar ik altijd naar uitkijk. Als je zo’n ritueel kan creëren waar je elke ochtend naar uitkijkt, wordt opstaan ook meteen een pak makkelijker. Veel makkelijker dan wanneer je meteen in een rush belandt van jezelf snel-snel klaar te moeten stomen voor het werk.”
Een lichtwekker werkt soms minder goed dan verwacht. Alleen blauw licht dat knalrecht je ogen in gaat, helpt echt
Annelies Smolders
Je slaapkamer verlichten helpt natuurlijk ook. “Handig zou zijn dat je een knop naast je bed hebt waarmee je meteen alle lampen in de slaapkamer aanlegt.” Of je kan jezelf een lichtwekker aanschaffen, die het licht van de opgaande zon simuleert, of een daglichtlamp. “Maar soms werkt dat minder goed dan verwacht”, zegt Smolders. “Zo’n lichtwekker gebruikt vaak geen blauw licht. En licht helpt het best als het knalrecht je ogen in gaat. Bij zulke wekkers of lampen is dat niet altijd het geval.” Plus, als je partner niet zo vroeg op moet als jij, is die de pineut.
Leve de lichtbril
Dan zou Smolders eerder een zogenaamde ‘lichttherapie-’ of ‘daglichtbril’ aanraden. Ze heeft er zelf ook eentje, al acht jaar. En ze zet hem elke ochtend op, zo’n twintig minuutjes lang, vanaf 1 oktober tot 1 april. De bril schijnt gespiegeld, felblauw licht haar ogen in, nog feller dan dat van je smartphone of tablet. Zo wordt haar lijf sneller wakker. “En ik heb geen dipje meer in de namiddag.”
Zo’n lichtbril kost wel al gauw 150 tot 200 euro. En toch vindt ze dat elke Belg er eentje zou moeten hebben. “Of toch zeker elk avondtype. Je hebt er jaren genot van en laten we eerlijk zijn, je spendeert evenveel geld aan een paar schoenen of jas die je maar twee seizoenen draagt.”
Maar ze eindigt op een relativerende noot. “Zeker als je een avondtype bent, zullen donkere ochtenden altijd de hel blijven. ’s Avonds vroeger in bed kruipen om die ochtenden minder pijnlijk te maken? Dat helpt niet, vaak geraakt een avondtype gewoon ook niet vroeg in slaap. Of je nu fantastisch slaapt of niet, als avondtype zal je het altijd moeilijk hebben met opstaan. Een deel van de oplossing is ook gewoon dat je dat beseft.”
Nu deze dagen genieten om in bed te blijven is groot. Donker ’s morgens en kouder wie wil er dan uit het bedje komen he. Alhoewel het beter is om eigenlijk gewoon te blijven doen als anders. Snoezen wordt ook meer gedaan in deze periode.
Wie heeft er nog moeilijkheden met opstaan?
AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Om Shanthi,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden
AUM MANI PADME HUM
