Warme weer veroorzaakt meer kans op tekenbeten: “Maar het is een mythe dat teken kunnen springen”

Door het warme weer van de afgelopen dagen is de natuur helemaal in de war. En dan pas je best op als je gaat wandelen. Want eens de temperatuur boven de 7 à 10 graden klimt, ontwaakt de teek. Maar waar zitten de meeste teken? Hoe weet je of je er een hebt? En wat is de beste manier om de parasiet te verwijderen? Wetenschapsexpert Martijn Peters vertelt: “De meeste kans om een teek tegen het lijf te lopen, heb je in de buurt van je eigen huis.”

Door de hoge temperatuur van de afgelopen dagen ontwaken verschillende dieren uit hun winterrust. Eén van hen is de teek. Want is het verschillende dagen achter elkaar warmer dan 7 tot 10 °C dan wordt hij opnieuw actief. Sinds 19 december 2022 is dit het geval. De maxima zijn niet meer onder de 8 °C gezakt. Ook op het wetenschapsplatform TekenNet van Sciensano en het Nederlandse Tekenradar zijn er enkele meldingen van tekenbeten te zien.
Dat je door een teek in de winter gebeten kan worden, is niet zo uitzonderlijk, melden de wetenschappers van Sciensano. “Door de zachtere temperaturen de voorbije dagen zijn teken mogelijk actief in deze periode, en hebben een aantal mensen een tekenbeet gemeld via TekenNet. Elke winter zien we dat er een klein aantal beten wordt opgelopen. Mensen zijn in de winterperiode weliswaar beter beschermd door het dragen van lange broeken en mouwen. Daarnaast spenderen ze ook minder tijd buiten.” Ook al is het risico niet groot, je kan je dus bij zacht weer best altijd even controleren op teken, en zeker je trouwe viervoeters.

De teek

Teken zijn kleine, zwartbruine spinachtigen van amper een centimeter groot. De diertjes zijn vooral actief tussen maart en oktober en leven van bloed, helaas ook dat van ons. De teek heeft in zijn speeksel ook verdovings- en antistollingsstoffen zitten. Hierdoor is de beet pijnloos en heb je er geen last van. Toch pas je best op, want zo’n 14 % van de teken is besmet met de Borrelia-bacterie.
Meestal vormt die indringer geen probleem voor ons lichaam. Maar soms slaagt het afweersysteem er niet in om de bacterie te vernietigen. Dan loop je de ziekte van Lyme op. Het risico op besmetting na een tekenbeet met de bacterie en het ontwikkelen van de ziekte van Lyme is gemiddeld 2 %. Meestal begint dit met een typische cirkel van huiduitslag rond de beet. De plek verschijnt niet meteen, maar pas na enkele dagen of zelfs weken. Bij mensen met een donkere huidskleur zal ze eerder een blauwe kleur hebben. De kans is ook groot dat je je wat grieperig voelt. Grijp je op dat moment niet in met medicijnen, dan kan de ziekte ontsporen, met gewrichtspijnen, hartklachten en zelfs verlamming tot gevolg.

In tuinen en bossen

Waar heb je het meeste kans om een teek tegen het lijf te lopen? Volgens onderzoek van Sciensano via hun burgerwetenschapsplatform TekenNet is dat vooral in de buurt van je huis. De laatste cijfers (2021) tonen aan dat zo’n twee derde van de mensen een beet oploopt binnen een straal van vijf kilometer rond hun huis. In de meeste gevallen is dat in de tuin of in het bos. Teken bevinden zich daar voornamelijk op de grond of in de onderste lagen van de vegetatie. In tegenstelling tot wat soms de ronde doet springt een teek niet en laat hij zich ook niet uit een boom vallen.

Heb je in de tuin gewerkt of gespeeld, check je lichaam dan zeker op beten. Zelfs als je bedekkende kledij aan had. Want hoe sneller je een teek ontdekt, hoe beter. Liefst grijp je binnen de 24 uur in. Als de teek nog niet volgezogen is, lijkt het alsof er een donker puntje op je huid zit. Je verwart dat gemakkelijk met een sproet of moedervlek. Een volgezogen teek zal je makkelijker herkennen, die is groter en bolvormig. Een teek heeft trouwens zo zijn favoriete plekjes: op het hoofd, aan de haarlijn en achter de oren. Daarnaast kruipt hij ook graag in je oksels, navel, lies en bilnaad. Soms zit er ook wel één tussen je tenen.

Niet knijpen

Het is belangrijk om een teek op de juiste manier te verwijderen als je er een ontdekt. Daarvoor bestaan er verschillende hulpmiddelen, zoals een pincet, tekenkaart, tekenkoevoet, tekenlasso, tekenlepel, tekentang of tekentrekker. Wat je ook gebruikt, breng het instrumentje altijd zo dicht mogelijk bij je huid. Vermijd dat je de buik van de teek ermee plet, anders gaat hij braken en dat verhoogt de kans op besmetting met de bacterie. Trek de teek vervolgens in één vloeiende beweging los zonder te draaien.
Heb je niets bij de hand? Dan kan je eventueel een lus maken met een dun draadje, of aan iemand met scherpe nagels vragen om de teek in één keer te verwijderen door langs je huid te schrapen. Al is het beter om even wachten als je de parasiet even later wel op een veilige manier kunt weghalen. Blijft er een klein stukje van de teek vasthaken in je huid? Geen paniek, de bacterie kan hier niet door worden doorgegeven. Een kleine infectie is wel mogelijk. Maak het wondje dus proper met wat water en zeep of ontsmettingsmiddel, en verzorg het goed.
Belangrijk: als je een tekenbeet oploopt, volg die dan goed op. Let een maand lang op voor mogelijke symptomen, zoals griepachtige klachten of de vorming van een rode, ringvormige plek.
Het warme weer heeft niet alleen invloed op teken, ook andere dieren en planten zijn in de war. Wees dus niet verwonderd als je plots een mug ziet rondvliegen. Een volwassen steekmug overwintert normaal gezien tijdens deze periode, maar als het warm genoeg is kan hij opnieuw ontwaken. Ook de hazelaar staat op sommige plaatsen al in bloei. Op dit moment vormt dit gelukkig nog geen probleem voor mensen met hooikoortsklachten. Daarnaast wekt de milde winter amfibieën vroeger uit winterslaap. En ook egels en vlinders zijn al gespot. Voor veel van deze dieren is dat geen goed nieuws als er nog een winterprik volgt.

BRON: https://www.hln.be/mijn-gids/warme-weer-veroorzaakt-meer-kans-op-tekenbeten-maar-het-is-een-mythe-dat-teken-kunnen-springen~a321f32c/

De koude temperaturen van de winter hebben we nog niet gehad. Dat maakt dat bepaalde dieren ook sneller in beweging komen. Zoals de teek. Dus als men gaat wandelen al ben je helemaal bedekt controleer toch je lichaam maar. Ook je hond of er geen teek te bespeuren valt. Liever snel handelen en het beestje verwijderen dan zes weken antibiotica nemen om de ziekte van lyme tegen te gaan. Meer weten over deze ziekte kijk hier.
TekenNet
Tekenradar.

AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Aum Shanti,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden

AUM PADME HUM MANI