“Een nachtmerrie? Dat is eigenlijk een mislukte droom”: waar komen enge dromen vandaan en wat betekenen ze?

Ken je dat gevoel? Midden in de nacht droom je ineens van een doodlopend straatje in een vreemde stad waarbij je achtervolgd wordt door louche figuren? En net voor er een schot afgaat, schiet je wakker. Of nog: je valt in een ravijn, en je blijft vallen. Tot je ineens rechtop in bed zit. Psychoanalytica Carmen Duytschaever geeft uitleg bij het fenomeen nachtmerrie – want dat houdt je uit je slaap, natuurlijk: “Als de dingen die je droomt té echt worden, word je wakker. En eigenlijk is dat niet de bedoeling.”

Een nachtmerrie, dat is een droom. Maar wat is een droom precies?

“Nachtmerries zijn inderdaad een onderdeel van onze dromen. Wat een droom precies is, houdt de mens al heel lang bezig. Er bestaan verschillende pistes om dromen te duiden. Vaak wordt in de wetenschap gezegd dat dromen een manier zijn om herinneringen op te slaan in ons geheugen. Anderen zeggen dan weer dat dromen betekenisloos zijn. Een droom zou dan een soort van ruis zijn die ontstaat op het moment dat we slaapfases doormaken. Nog anderen zien dromen als iets voorspellends, dromen hebben dan een vorm van symboliek.”
“Hoe dan ook: we weten nog altijd niet precies waar een droom echt vandaan komt, en wat onze hersenen eigenlijk doen. Een droom verschijnt aan ons als iets bevreemdends: we kunnen wakker worden uit een droom en het dan heel vreemd vinden wat er gebeurd is. Vanuit de psychoanalyse, en denk daarbij aan Freud, wordt aangenomen dat een droom gecreëerd wordt door ons onbewuste.” We creëren dus zelf onze dromen vanuit wensen en verlangens.

En een nachtmerrie? Hoe kunnen we die duiden?

“Een nachtmerrie is een droom die ons wakker maakt. Eigenlijk is het een mislukte droom, want de droom zorgt ervoor dat we blijven slapen. Maar in een nachtmerrie is er iets in ons onbewuste dat zichzelf té echt aan ons presenteert. De wens is niet genoeg vervormd. Ik geef een voorbeeld: een nachtmerrie kan gaan over iemand die jou wil doodsteken. Dat voelt bijna levensecht. Als het echte té echt wordt, als het erop lijkt dat dat gruwelijke feit ook echt zal gaan gebeuren, schiet je wakker. Een nachtmerrie is dus een droom die mislukt.”
“Stel dat je in het gewone leven over je baas denkt: ‘Och, val toch dood.’ Dan kan je dromen dat je die man of vrouw aan het doodsteken bent. Maar op het moment dat het té echt wordt, schiet je wakker. De wens om iemand dood te steken bijvoorbeeld is niet verhuld genoeg, en daar word je wakker van. Als je mooie doelpunten maakt tijdens je nachtrust, dan zal dat een mooie droom worden. Maar als je mist en bijvoorbeeld als gevolg daarvan de hele pers over je heen krijgt of de supporters willen je lynchen, zal je wakker worden, precies omdat het te erg voor je wordt.”

Krijg je een nachtmerrie omdat je je in je ‘wakkere leven’ niet goed voelt? Omdat je stress hebt?

“Als we ervan uitgaan dat de droom iets zegt over ons onbewuste, dan kunnen we die link wel maken. Als we veel stress hebben en onze gedachten verlopen nogal chaotisch, dan kunnen we meer last hebben van nachtmerries. Ons brein wil ons dan eigenlijk zeggen dat er dingen zijn die niet lopen zoals ze zouden moeten lopen en dat brein gaat ons dat vertellen via een nachtmerrie.”

Welke systeem maakt dat je een nachtmerrie krijgt? Een mens wilt dat eigenlijk niet, en toch gebeurt het…

“Dat is natuurlijk bij alle symptomen zo: je wilt niet verkouden worden, en toch word je het. Je wilt geen hoofdpijn, en toch krijg je het. Dat is bij nachtmerries net zo. Wat ik aanraad: schrijf zodra je wakker wordt kort op wat je gedroomd hebt, en probeer die dromen ook te ontrafelen. Op die manier kun je aan de slag gaan met wat zich in je onbewuste afspeelt.”

Zegt het onderwerp van je nachtmerrie iets over je gewone, wakkere leven? Heb je – met andere woorden – altijd dezelfde nachtmerrie?

“Mocht je altijd dezelfde nachtmerrie hebben, dan is er nog iets anders aan de hand: we spreken dan van de traumatische droom. Dat repetitieve, herhalende karakter zie je bij militairen, oorlogsslachtoffers, mensen die gruwelijke zaken meegemaakt hebben. We merken dat bij deze mensen bepaalde scènes steeds weer gedroomd worden. Het zijn mensen die overigens op den duur schrik krijgen om te gaan slapen, omdat ze altijd die beelden zien. Dus de droom zegt wel degelijk iets over onze wakkere toestand.”

Als iemand bij u langskomt en vertelt dat hij of zij in een droom altijd opnieuw verloren rijdt in een donker steegje en dan wakker schiet omdat hij of zij zich onveilig voelt bij die situatie: kunt u dan duiden wat dat betekent?

“Ik ga die persoon niet vertellen wat de symboliek van zijn droom is, maar ik zal wel vragen of dat onveilige gevoel kenmerkend is voor die man of vrouw. Ik zal vragen of die persoon zich in het wakkere leven ook vaak onveilig voelt. Dat is een freudiaanse manier van werken.”

Kan iemand het afleren om nachtmerries te hebben?

“Neen, omdat nachtmerries geen kwestie zijn van gedrag. Je kan bijvoorbeeld wel stoppen met roken, omdat dit iets gedragsmatigs is, waarbij je de grenzen zelf kan bepalen. Dat is niet het geval bij nachtmerries. Je kunt niet zeggen dat je wil stoppen met slechte dromen. Je kunt wel je dromen proberen te kalmeren. Dat doe je door in analyse te gaan, door het onbewuste te bespreken. We kunnen bespreken wat een onveilig gevoel voor jou betekent: is dat iets uit het verleden? Is dat iets wat zich nu pas manifesteert? Het is overigens zo dat je die droom helemaal niet meer mag hebben, want dromen geven ons veel materiaal om mee te werken.”

Zijn er mensen die gevoeliger zijn voor nachtmerries dan andere?

“Ja. Dat zijn mensen die een heel chaotisch onbewustzijn hebben: mensen die bijvoorbeeld zaken gezien en meegemaakt hebben die ze moeilijk kunnen verwerken. Maar het is uiteindelijk wél typisch menselijk om nachtmerries te hebben. We hoeven daarom niet altijd traumatische ervaringen beleefd te hebben. Een voorbeeld: voor ouders is het niet zo raar dat ze dromen van hun kindje dat ze bij oom of tante brengen en het daar dan stomweg vergeten op te halen. Voor die ouders is dat een nachtmerrie. In het echte leven zullen ze hun kindje niet vergeten, maar in het onbewuste is het eventjes allemaal te veel, door de stress en de drukte van de dag, en dan kan het zijn dat ouders daarvan dromen.”

Zijn nachtmerries voorspellend? Zeggen ze iets over wat in de toekomst zal gebeuren?

“Wetenschappelijk moeten we zeggen dat dit niet het geval is: de toekomst ligt niet vast, die moet nog gemaakt worden. Maar het kan wel zijn dat je al bepaalde zaken in het dagelijkse leven aanvoelt, dat je er al een tijdje mee bezig bent en dat je die dan meeneemt in je slaap. Als uit die beslommeringen nieuwe zaken voortvloeien, kan het dus wel lijken alsof die droom, die nachtmerrie voorspellend geweest is. Mensen voelen tenslotte toch nog altijd dingen aan. Die dingen die je al een tijdje aanvoelt, durf je misschien niet altijd zomaar uit te spreken maar zetelen wel in je onbewuste. Als je er dan van droomt, of er een nachtmerrie over krijgt, lijkt het of die voorspellend zijn. Maar eigenlijk wist je al wat er zou gaan gebeuren.”

Hebben kinderen vaker nachtmerries?

“Een moeilijke vraag. Kinderen zijn in ieder geval opener over nachtmerries. Ze tekenen bijvoorbeeld snel wat ze gedroomd hebben, met monsters en bloed en zo. Er is bij hen minder schaamte, waar die er bij volwassenen wel is als het gaat over dromen waarbij iets moreels slecht gebeurt: een moord die je pleegt of een seksuele uitspatting met de buren, bijvoorbeeld.”

BRON= https://www.hln.be/mijn-gids/een-nachtmerrie-dat-is-eigenlijk-een-mislukte-droom-waar-komen-enge-dromen-vandaan-en-wat-betekenen-ze~a7fdc13d/

Een nachtmerrie hebben is nooit leuk. Toch zal de wetenschap nooit begrijpen dat in iedere droom iets achterliggend ligt. Wij hebben het soms moeilijk om iets te verwerken dat we dan opslagen in ons geheugen. Dat vaak bij een droom terug naar bovenkomt. Het heeft ook te maken met hoe jezelf je dag afsluit. Ga je naar bed met bepaalde gedachten zal men er misschien ook over dromen. Men kan door die dromen ook vaak inzichten krijgen. Zoals hier ook geschreven is. Als men kampt met bepaalde angsten kan dit ook in je droom voorkomen en ja vaak als nachtmerrie dan. Maar ook is er een positieve kant in te zien. Leren om met bepaalde dingen om te gaan in het dagelijks leven.

Heb jezelf veel last van nachtmerries bekijk dan eens je dagelijks leven.

AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Aum Shanti,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden

AUM PADME HUM MANI