Is de euthanasiewet aan een evaluatie toe?
Wim Distelmans, covoorzitter van de euthanasiecommissie:
“Wij zeggen al jaren dat de euthanasiewet geëvalueerd moet worden. De wet bestaat uit twee grote delen. Enerzijds zijn er de vier grondvoorwaarden waaraan een patiënt moet voldoen: een wilsbekwame patiënt, een vrijwillig en herhaald verzoek, een ongeneeslijke aandoening en onbehandelbaar ondraaglijk lijden. Daaraan kunnen we niet tornen. Anderzijds zijn er ook een aantal procedurele voorwaarden. Zo moet de arts die euthanasie uitvoert binnen de vier werkdagen een registratiedocument opsturen naar de euthanasiecommissie, de patiënt moet een schriftelijk verzoek hebben, er moet een gesprek zijn met het verplegend personeel, et cetera. Daar is heel wat verwarring rond, zo is uit het proces gebleken.”
Mijn mening is dat er een strafbepaling in de wet moet zitten
“Die procedurele voorwaarden moeten duidelijk gemaakt worden. Mijn mening is dat er een strafbepaling in de wet moet zitten. Als een arts zondigt tegen een grondvoorwaarde, dan moet dat strafrechtelijk worden vervolgd. Als een arts een fout maakt in een procedurele voorwaarde, dan moet er een andere strafmaat zijn. De strafbepaling moet altijd proportioneel zijn met de wet”, vindt Distelmans.
“Dan kun je gaan discussiëren: moet de wet restrictiever gemaakt worden om te zorgen dat wat erin staat beter wordt gerespecteerd? Ik denk niet dat er meer garantie zal zijn door meer restricties op procedures in te bouwen”, stelt Distelmans. “Het lijkt me dat men meer vertrouwen moet hebben in het oordeel van de patiënt en hun artsen. Dat restrictiever optreden, doet me denken aan een wantrouwen naar patiënten en artsen toe. Artsen willen in eer en geweten tegemoet komen aan de vraag van hun patiënten.”
Fernand Keuleneer, de uitgesloten advocaat die optrad voor de familie van Tine Nys:
“Ik denk het wel”, antwoordt Keuleneer op de vraag of de euthanasiewet aan een evaluatie toe is. Keuleneer is de advocaat die tijdens het euthanasieproces optrad voor de familie van Tine Nys, maar uitgesloten werd toen bleek dat hij aanwezig was tijdens de zitting van de euthanasiecommissie waarop het dossier van de vrouw goedgekeurd werd.
Nu heeft men een wet, maar het blijkt moeilijk om de voorwaarden ervan na te leven
Fernand Keuleneer
“Als er één zaak blijkt uit het proces, dan is het wel dat de euthanasiewet aan een evaluatie toe is. En ook vooral: de toepassing ervan. Want de euthanasiewet zoals we die nu hebben, ontsnapt blijkbaar aan elke controle. We moeten kiezen: ofwel een euthanasiewet met bepaalde voorwaarden en dan moet men een kader creëren met mogelijkheden om te sanctioneren indien die voorwaarden niet worden nageleefd, ofwel schaffen we alles af en doet iedereen wat men wil. Het is een van de twee. Nu heeft men een wet, maar het blijkt moeilijk om de voorwaarden ervan na te leven.”
“In elk geval zouden er al meerdere controlemechanismen moeten komen. De commissie zoals die nu bestaat, is nooit opgericht om patiënten te beschermen. Dat is bedoeld om artsen te beschermen. Het is eigenlijk een scherm tussen artsen en het Openbaar Ministerie. Voor de patiënt doet het weinig. Als men wil toezien op een correcte uitvoering, moet er ook een mechanisme komen om de patiënt te beschermen. Dat ontbreekt nu. In de wet zelf zijn er ook heel wat aanpassingen nodig, maar dat is een complex en uitgebreid debat. De vraag is: gaat het om euthanasie in bepaalde omstandigheden of evolueren we naar een dood op bestelling?”
Je moet vooraf een grondige evaluatie hebben van een bepaalde casus onder clinici. Dat gebeurt momenteel veel te weinig (…)
Chris Gastmans
Chris Gastmans, directeur van het Centrum voor Biomedische Ethiek en Recht:
“Jazeker, de euthanasiewet is aan een evaluatie toe. Daarvoor hadden we niet op het proces moeten wachten. Het is iets wat ik al jaren vraag en ik niet alleen”, reageert professor Gastmans. Hij vindt dat de euthanasiewet op een aantal punten toe is aan een evaluatie. “Voor psychisch lijden is er een toetsing vooraf nodig. Nu wordt euthanasie uitgevoerd en pas achteraf bekeken of het volgens de regels is gebeurd. Dat is een beetje na de feiten. Je moet vooraf een grondige evaluatie hebben van die casus onder clinici. Dat gebeurt momenteel veel te weinig en zou wettelijk verankerd moeten worden.”
“Het tweede punt: een arts die euthanasie wil uitvoeren bij psychisch lijden moet twee onafhankelijke artsen om advies vragen. In de wet is niet verduidelijkt wat ‘onafhankelijk’ inhoudt”, gaat Gastmans verder. “Ook zijn die adviezen niet bindend. Als artsen zeggen ‘neen beter geen euthanasie in dit geval’, dan hoeft daarmee geen rekening gehouden worden. Ik vraag me af wat het nut is van dat advies. Er is ook een bedenktijd van een maand, maar het gaat om niet-terminale patiënten. Dat is belachelijk kort. Als psychiater heb je natuurlijk meer tijd nodig om te onderzoeken of er nog een oplossing mogelijk is. Dat is iets wat ook verankerd zou moeten worden. Bovendien moet er ook een grondige herziening komen van de evaluatiecommissie. Die stelt niets voor.”
Johan Braeckman, filosoof en hoogleraar aan UGent:
“Als men suggereert dat de euthanasiewet aan een evaluatie toe is, dan insinueert dat dat er het een en het ander fout zou zijn aan die wet. Het euthanasieproces toont volgens mij niet aan dat de wet ergens tekortschiet. Dat proces mocht er in the first place niet gekomen zijn om verschillende juridische redenen. De raadkamer in Dendermonde oordeelde al in 2016 om de artsen buiten vervolging te stellen, maar de burgerlijke partij ging daartegen in beroep.”
“Je kon voorspellen dat de drie artsen vrijgesproken zouden worden. Er was immers geen inbreuk op de euthanasiewetgeving gepleegd. Er was niet voldaan aan bepaalde formaliteiten, maar dat toont niet aan dat de wet tekortschiet. Sinds 2002 voerden artsen ruim twintigduizend keer een euthanasie uit. Nooit is er een noemenswaardig probleem geweest. Het proces was voor een heel stuk naast de kwestie. De wet kan mogelijks aangepast worden. Niet omdat hij fundamenteel tekortschiet, maar omdat nu eenmaal alles beter kan”, vindt Braeckman.
Het zou me storen dat men deze zaak nu aangrijpt om te zeggen dat de euthanasiewet tekortschiet
Johan Braeckman
“Zo staat er geen strafbepaling in de huidige euthanasiewet. Ter verduidelijking: dat was in dit proces nu niet van toepassing. Maar stel dat iemand euthanasie krijgt die niet wilsbekwaam is, dan is dat een ernstig probleem. Dat zou indruisen tegen de wet. De vraag is: welke straf volgt dan? In de wet zoals die nu is, wordt dat niet duidelijk gemaakt. Je kan dus gaan nadenken over hoe die strafmaat bepaald kan worden. Wat de formaliteiten betreft, lijkt me dat eerder iets voor de Orde van Geneesheren. Over de taak van de Orde kun je discussiëren, maar dat stelt de wet niet fundamenteel ter discussie.”
“We kunnen de hele discussie ook aangrijpen om het over de euthanasiekwestie in een breder kader te hebben”, gaat Braeckman verder. “Wat met mensen die dement zijn bijvoorbeeld? Je kunt onmiddellijk bedenken dat dat niet per se in de euthanasiewet uitgebreid moet worden. Je kan ook aparte wetten en regelgevingen voorstellen, net zoals de regelgeving rond palliatieve zorg. Ik wil van de nood een deugd maken. Er zijn allerlei zaken die nog verbeterd kunnen worden. Ook de Federale Commissie Euthanasie kan geëvalueerd worden. Het zou me storen dat men deze zaak nu aangrijpt om te zeggen dat de euthanasiewet tekortschiet.”
Waar het werkelijk om gaat, is dat er inhoudelijk effectief gewerkt wordt met de patiënt
Frieda Matthys
Frieda Matthys, psychiater en voorzitter van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie (VVP):
“Ik denk het wel. We moeten kijken of de euthanasiewet voldoende aangepast is aan onze populatie”, vindt Matthys. De VVP (een zelfstandige vzw die ruim zeshonderd psychiaters en psychiaters in opleiding verenigt, nvdr.) vaardigde eind 2017 een aantal zorgvuldigheidsrichtlijnen uit. De uitgewerkte procedure die artsen in eer en geweten kunnen volgen, stelt inhoudelijk meer vereisten dan de huidige wetgeving. “Een aantal dingen van die zorgvuldigheidscriteria van de Vlaamse Vereniging voor Psychiatrie zouden best in de wet verankerd worden”, aldus Matthys.
“Om een aantal voorbeelden te geven: er moeten twee psychiaters zijn die onafhankelijk van elkaar oordelen. Ook moeten mensen die advies geven fysiek met elkaar overleggen vooraleer er een definitieve beslissing wordt genomen.” Voorts verduidelijkt Matthys dat het belangrijk is dat er genoeg tijd is tussen de eerste schriftelijke aanvraag tot euthanasie en de uitvoering. “We vinden een maand te kort, maar dat is natuurlijk moeilijk om in een wet te verankeren. Welke termijn kleef je daarop: zes maanden, een jaar? Vanaf wanneer moet je dan beginnen tellen? Waar het werkelijk om gaat, is dat er inhoudelijk effectief gewerkt wordt met de patiënt.”
BRON: https://www.hln.be/nieuws/binnenland/het-debat-is-de-euthanasiewet-aan-een-evaluatie-toe~af50f36f/
Door een proces dat juist is afgerond, komt dit nu meer en meer naar boven. Ergens moeten er goede richtlijnen zijn en deze moeten nageleefd worden. Maar kan ik er niet over zeggen. Want er zal zeker nog het nodige denkwerk aan te pas komen.
AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Om Shanthi,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden
AUM MANI PADME HUM
SPIRITUEEL Boeddha 
Wie heeft de mens het recht gegeven te beslissen over leven of dood?
Niemand! Ook God niet.
We zijn inmiddels zover gekomen in onze collectieve gekte dat we via abortus duizenden, tienduizenden, miljoenen nieuwe levens beëindigen uit eigenbelang. We zijn collectief narcist en psychopaat tegelijk geworden.
Ziekmakend, dat is het. Althans dat is mijn mening.
Ik ben beide ouders verloren als gevolg van ziekte en daaropvolgende euthanasie. Destijds stond ik erachter. Inmiddels wijzer geworden.
Goed dat je er een blogbericht aan wijdt. Dank je.
Gebaseerd op “The book of Life”. Who shall I say is calling?
Het is niet aan ons te beslissen over leven en dood.
Ik deel je schrijven
En zelf sta ik er ook al lang alleen voor.
Maar beide zijn gestorven aan een natuurlijke dood
Voor mij kan het als iemand zoveel pijn heeft en ondraaglijk is om nog te leven
Aum Shanthi
Wilsverklaring euthanasie wordt onbeperkt geldig
De Kamercommissie Gezondheid heeft het licht op groen gezet voor het wetsvoorstel dat de wilsverklaring voor euthanasie onbeperkt geldig maakt in de tijd. Enkel CD&V en Vlaams Belang onthielden zich bij de stemming. De andere partijen stemden voor. Binnenkort staat het voorstel op de agenda van de plenaire Kamer.
Volgens de huidige wet kan iemand een wilsverklaring ondertekenen waarin hij aangeeft dat hij euthanasie wil indien hij in een onomkeerbaar bewustzijnsverlies of coma terechtkomt. Maar die aanvraag moet elke vijf jaar worden vernieuwd.
“Een onnodige administratieve verplichting voor de patiënt”, vindt Barbara Creemers (Groen), die het wetsvoorstel indiende. “Eenmaal uitgevoerd, moet de verklaring geldig blijven, tenzij de betrokken partijen zich bedenken. Dan kan ze op elk moment weer worden ingetrokken”.
Cijfers uit 2018 tonen aan dat van 30.000 nog levende Belgen de wilsverklaring intussen vervallen was. In 2019 alleen al zouden 7.156 Belgen hun wilsverklaring opnieuw moeten vernieuwen. “Dat wil zeggen dat dokters niet meer aan hun wens kunnen tegemoetkomen als ze in een onomkeerbare coma terechtkomen. Ons wetsvoorstel maakt hiermee komaf”, legt Creemers uit.
Wie een wilsverklaring opstelde tussen 1 januari 2020 en de inwerkingtreding van de wet is bijvoorbeeld wel nog gebonden aan de geldigheidsduur van 5 jaar. Zij kunnen op elk moment kiezen om die wilsverklaring om te zetten in een wilsverklaring van onbeperkte duur, weet Robby De Caluwé (Open Vld), die het voorstel amendeerde.
BRON: https://www.hln.be/nieuws/binnenland/wilsverklaring-euthanasie-wordt-onbeperkt-geldig~a8ae957a/