‘Tussen de extremen van seksueel misbruik zit een groot grijs gebied’
Volgens kenniscentrum Rutgers zegt 1 op de 8 vrouwen en 1 op de 25 mannen in Nederland ooit in het leven te zijn verkracht. Op de vraag “Heb je wel eens seksueel geweld meegemaakt?” van Rutgers, zegt 33,3 procent van de vrouwen en 7,7 procent van de mannen ja.
Over de extremen van seksueel misbruik of -intimidatie bestaat volgens Iva Bicanic, klinisch psycholoog en hoofd van het Landelijk Psychotraumacentrum in het UMC Utrecht wel een consensus dat het ontoelaatbaar is. “Maar daartussen bevindt zich een enorm groot grijs gebied.”
“Juist daarom is communicatie zo van belang”, zegt Bicanic. “Het is niet sexy om op zo’n moment te vragen of de ander inderdaad met je wil vrijen, maar dit soort voorvallen en alle narigheid die hieruit voortvloeit kunnen daarmee deels voorkomen worden.”
“33,3 procent van de vrouwen en 7,7 procent van de mannen zegt wel eens te maken hebben gehad met seksueel geweld”
Kenniscentrum Rutgers
Andere interpretatie
Volgens Kim Lens, onderzoeker en docent aan de Universiteit van Tilburg, kan het echt zo zijn dat twee mensen die seks met elkaar hebben gehad, allebei een hele andere interpretatie van het moment hebben. Dat gaat zelfs zo ver dat de één het kan zien als verkrachting en de ander als een gezellige avond. Lens doet veel onderzoek naar seksueel misbruik en volgde 40 mensen die ooit onterecht zijn beschuldigd van het plegen van seksueel geweld.
“Het kan zijn dat het ‘slachtoffer’ echt niet duidelijk genoeg heeft aangegeven dat er een grens werd overschreden en dat de vermeende dader zich daardoor van geen kwaad bewust is”, vertelt Lens. “Ook kan het zijn dat iemand pas achteraf beseft dat bepaalde handelingen toch niet prettig voelden tijdens zo’n situatie. Je komt dan in een grijs gebied of je het misbruik mag noemen en of aangifte doen dan juist is. Er kan ook sprake zijn van twee gedupeerden: de één voelt zich slachtoffer van seksueel geweld en de ander voelt zich slachotffer omdat er ‘ineens’ aangifte wordt gedaan terwijl ‘ie zich van geen kwaad bewust was.”
“Ongeveer de helft van de personen die zijn misbruikt, krijgt later nog eens te maken met ongewenst seksueel gedrag”, aldus Bicanic. “Door het trauma dat zij hebben meegemaakt kunnen zij bij lichamelijk contact verlammen. Dus ook al zijn de intenties van de ander niet verkeerd: als deze persoon de signalen van het ‘slachtoffer’ niet opmerkt, kan hij of zij alsnog onbedoeld over de grens gaan.”
Bicanic vindt het een goede zaak dat door de vele misbruikzaken de hashtag ‘metoo’ in het leven is geroepen. “Er wordt nu meer over gepraat. Maar nu is de vraag of de gevolgen van #metoo ook zichtbaar zijn in één op één-situaties. Het is interessant om te onderzoeken of jongeren inderdaad anders gaan communiceren over seks.”
Maar minstens zo belangrijk is dat slachtoffers hulp zoeken voor wat zij hebben meegemaakt. “Of het nou gaat om een verkrachting of om billenknijpen. Er bestaat geen verschil tussen hoe ‘erg’ iets is, ieder slachtoffer heeft zijn eigen ‘erg’. De helft van de slachtoffers loopt psychisch vast na het voorval, en dat kun je voorkomen door snel hulp te zoeken.”
Trauma
Lens kan geen harde cijfers noemen over het aantal aangiftes dat niet terecht is. “Maar het komt veel vaker voor dan leken denken, met enige regelmaat zelfs”, vertelt ze. “Het zijn voornamelijk vrouwen die dit doen, bijvoorbeeld bij een vechtscheiding en dat ze op die manier de volledige voogdij proberen te krijgen over hun kind.”
Voordat een slachtoffer van seksuele intimidatie of misbruik aangifte doet, voert de politie daarom eerst een informatief gesprek. Dat gebeurt alleen bij zedenzaken.
Het soort trauma dat een slachtoffer kan oplopen kan verschillen. “Sommigen plegen zelfs zelfmoord als gevolg van het misbruik.” Bicanic zegt dat ongeveer de helft PTSS (posttraumatische-stressstoornis) overhoudt na een traumatische seksuele gebeurtenis. “Je ziet de beelden van het voorval weer voor je, je kunt last krijgen van prikkelbaarheid, je verlamt wanneer iemand je aanraakt. Wanneer je weer in een soortgelijke situatie belandt, is de kans groot dat je minder goed reageert op wat er gebeurt en kun je de situatie slecht aanvoelen. Met alle gevolgen van dien.”
“Sommigen plegen zelfs zelfmoord als gevolg van het misbruik”
Iva Bicanic, hoofd van Centrum Seksueel Geweld
Ogen sluiten
Ook voor iemand die verdacht wordt van seksueel misbruik, kan de ervaring traumatisch zijn. “Het is desastreus voor hun leven. Uit mijn onderzoek blijkt dat verdachten veel afwijzing ervaren in hun sociale leven, soms eraan hebben gedacht om een einde aan hun leven te maken, zich enorm schamen en/of depressief raken”, zegt Lens. “Voor mijn onderzoek naar onterecht beschuldigde mensen, zei een van hun partners: ‘Ik wist dat mijn man zoiets nooit zo doen, maar door zo’n beschuldiging ga je toch twijfelen aan je eigen geliefde’. Zoiets kan óók heel traumatisch zijn. Iemand die onschuldig blijkt, komt desondanks niet gauw af van het imago verkrachter.”
Lens vindt wel dat alle aangiften rondom seksueel misbruik serieus moeten worden genomen. “Absoluut, zulke dingen horen niet te gebeuren. Maar we moeten onze ogen ook niet sluiten voor onterecht beschuldigde mensen.”
Denk zelf dat men eerst moet weten welke grens men stelt naar iedereen. En dan voornamelijk naar iedereen. Verkrachting of aanranding is nog helemaal iets anders dan naar iemand kijken. En ook dat laatste zou onder de noemer vallen grensoverschrijdend seksueel gedrag. Veel mensen vergeten ook dat in een relatie misbruik voorkomt. Als iets niet gewild is dan is het grensoverschrijdend en niet tolereerbaar.
Een schouderklopje is voor de ene gewoon niets bijzonders voor de ander kan het grensoverschrijdend zijn. Daarom dat er nu zo een toestand van aan het komen is. En men moet het naar buiten brengen en men moet aangiften doen maar wacht er geen jaren mee. Durf je mond te openen durf het te vertellen zeggen. Weet dan ook wel wat je grens is en geef die ook gelijk aan. Zodat het voor de ene even duidelijk is als voor de ander. Net als smsjes, geef aan dat je ze niet gepast vind en dat men deze niet moet sturen. Nu komen slachtoffers misschien nog niet helemaal naar buiten met hun gevoel omdat ze niet meer weten wat is het nu. Verkrachting aanranding is spijtig genoeg vaak aantoonbaar maar de rest niet.
Zwijg er zeker niet over, zie je iets gebeuren praat er over hoor je ervan probeer dan een mening te vormen maar gaan niet oordelen nog veroordelen.
AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Om Shanthi,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden
AUM MANI PADME HUM
SPIRITUEEL Boeddha 
Wat ik nu heel lastig vind is de publieke vernedering van een aantal offerlammeren. Ongeacht of wat ze gedaan hebben nu kan of niet (het lijkt erop dat het niet te zuinig is in vele gevallen). Maar collectief een zondebok zoeken is niet hetzelfde als erkennen dat er vrouwen, en mannen, zijn waarbij er structureel over grenzen gegaan wordt. Het werkelijke probleem wordt weer vervangen door een klopjacht. En dat vind ik niet netjes…
Dat is mooi beschreven Marije.
Daarom dat ik bij veel logjes ook schrijf ik vind het niet leuk als man te zijn.
Wat een goed initiatief is en was loopt echt uit de hand spijtig genoeg.
Aum Shanthi
ik hoop dat het taboe er uit eindelijk vanaf gaat.. Zo’n schaamte en zo’n schuldgevoel dat ervoor zorgt dat mensen liever zwijgen. Dat is echt heel erg en staat verwerking daarnaast ook nog eens ontzettend in de weg.
Men zou juist de echte realiteit moet nemen en spijtig dat dit er is. Slachtoffers zouden niet moeten zwijgen zeker geen jaren. Want het komt nooit goed voor de verwerking.
Maar voor wat verzwijgen ze het soms, en dan spreek ik echt in bepaalde beroepen?
Nu heb je eigenlijk al een angst als je iemand te lang aankijkt. Wat ook dat kan ongewenst zijn en kan in die noemer vallen.
Vind het gewoon erg dat van een klein eitje een struisvogelei is geworden.
Men moet ermee naar buitenkomen maar doe het op een fatsoenlijke manier. Zoals ik op wordpress toch enkele spijtig genoeg erge dingen heb gelezen. Omdat ze er nu klaar voor waren om het ook op te schrijven en te delen dat stukje als slachtoffer.
Aum Shanthi
wat bedoel je met: “ik vind het gewoon erg dat van een klein eitje een struisvogel is geworden?”
En ik denk als ik heel heel erg eerlijk ben dat de echte en meeste heftige en langdurige verkrachtingen plaatsvinden in de jonge kinder jaren, niet op je werk maar in het gezin of de familie.
En ik denk ook als ik heel eerlijk ben, dat dat de groep is die de lippen, ook nu nog, het meest op elkaar houdt, ondanks de hele #metoo discussie, denk ik dat heel veel mensen die echt groot leed hebben meegemaakt, dit voor een groot deel nog altijd niet hebben gedeeld. Die blijven onder de radar.
De onvoorwaardelijke liefde die een kind heeft voor ouders is zo ontzettend groot, dat je zelfs de jarenlange verkrachtingen niet met de buiten wereld wil delen gewoon puur om hen te beschermen, je wil je familie niet aan de schandpaal hangen.
Het zijn de kinderen die denken dat het normaal was, die het zwijgen is opgelegd, die voor hun gevoel hebben meegewerkt omdat ze dat is wijsgemaakt en die kinderbreintjes hier nog zo gevoelig voor zijn. De kinderen die voor hun tiende jaar al hebben geleerd dat de wereld gewoon niet zo leuk is en dat je bij niemand terecht kunt als er iets is. Leraren die het niet hebben gezien, buren die het niet hebben gehoord, gezinsleden die de andere kant opkeken.
Die groep, die staat nog altijd in de schaduw. en nu in de media is ontzettend veel aandacht geweest voor de film wereld en inderdaad voor mensen op de werkvloer en meisjes in het cafe enzo maar ik heb maar barweinig gezien op televisie over de incest drama’s en weet je waarom ik denk dat dat zo is Shiva? Omdat sommige dingen zo erg zijn dat je er geen woorden voor hebt. “sprakeloos” “er geen woorden voor hebben” die uitspraken komen ergens vandaan. Sommige dingen zijn zo erg en zo pijnlijk dat mensen daar niet over willen of kunnen praten en het is zo erg en zo pijnlijk dat andere mensen het niet aankunnen om te horen. Want niemand wil weten hoe een zes jarig meisje werd verkracht door de opa terwijl de oma ernaast lag en deed alsof ze sliep, iedereen wil denken dat de wereld van een zes jarige zorgeloos is en dat dit soort gevaren alleen maar ergens in de grote stad gebeuren ofzo. Het is niet alleen dat slachtoffers er niet over durven praten, het is ook nog eens zo dat mensen het niet willen weten of er niks mee kunnen als ze het eenmaal weten.
En in die hele #metoo discussie, hoe goed ik hem ook vind, is dit nu (en misschien bedoelde je dat toen je het over struisvogels en eieren had) bijna gelijk getrokken is aan diegene die op de kont werd geslagen tijdens een avondje stappen.
Ik bedoel ermee dat er meer en meer wordt bijgehaald dat een vermoeden geeft maar niet toonbaar is aan seksueel geweld.
Dat klopt ook Martha in familie en gezin komt het nog het meeste voor. En daar ga ik ook in mee want deze zullen het nog niet te durven zeggen
En ja deze die een jeugd trauma gehad hebben door seksuele mishandeling is het ergste wat je als kind kan overkomen.
Dat bedoelde ik zoals je het beschrijft in het laatste stukje Martha.
Aum Shanthi
zitten we eigenlijk mooi op 1 lijn samen, was mijn hele betoog eigenlijk een beetje overbodig haha
Dat was het niet overbodig het was even een verduidelijking dat als mooi is.
Ja we zaten op een lijn 🙂
Aum Shanthi
Martha ik kwam vandaag een prachtig stukje tegen in de krant. Dat zeker aansluit op jouw schrijven hier.
Mama van seksueel misbruikte jongen doet broodnodige oproep: “Jongeren lezen reacties op sociale media ook”
De storm aan reacties die het ontslag van Bart De Pauw heeft losgeweekt, en dan vooral de heel grove reacties aan het adres van de slachtoffers, zijn hard aangekomen bij deze mama. Haar zoon werd nog voor zijn tiende verjaardag het slachtoffer van seksueel misbruik en wordt nu overal geconfronteerd met die traumatische gebeurtenis. Ze is bang dat het ertoe zou kunnen leiden dat slachtoffers het in de toekomst nog moeilijker zouden hebben om met hun verhaal naar buiten te komen en “vinden dat hun leven voorbij is.” Anoniem, om de identiteit van haar zoon te beschermen, deed ze haar verhaal aan de redactie van Het Nieuwsblad.
“Hij wil er niet over spreken”, zo vertelt de bezorgde moeder aan onze redactie. “Hij zwijgt erover als de dood, maar je merkt het wel aan zijn gedrag. Hij wil de krant niet gaan halen, wil geen nieuws kijken op televisie en zet meteen de radio uit en eigen muziek op…”
Enkele jaren geleden kwam het misbruik, eerder toevallig, aan de oppervlakte. Wat volgde was een lange lijdensweg die begon bij de huisarts, en eindigde bij de psychiater en uiteindelijk ook de politie. Al duurde het lang voor ze bij de psychiater terechtkonden. “Acht maanden hebben we op een wachtlijst gestaan. Acht maanden waarin mijn zoon zichzelf verwondde omdat pijn het enige was wat hij kon controleren, waarin hij in een hoekje in de zetel wegkroop en onhandelbaar was door wat hij had meegemaakt.”
“Hij voelde zich gestraft”
Haar zoon durfde niemand vertellen wat er met hem gebeurd was. De dader had hem zodanig gemanipuleerd en bang gemaakt dat hij zijn mond hield. En dan was er nog dat verpletterende schuldgevoel. “Wanneer hij er, na lange tijd, wel iets over zei, begon hij altijd met de woorden: ‘wees alsjeblieft niet boos mama’, dat schuldgevoel zit er bij hem heel diep in.” Ze vertelt dat ook bij haar dat schuldgevoel ondenkbaar groot is. “Dit kan nooit goedgemaakt of uitgewist worden. Ik denk de hele tijd aan wat ik had kunnen doen om dit te voorkomen.”
Binnenkort zal de zaak voorkomen voor de jeugdrechtbank, aangezien de dader ook nog net enkele weken minderjarig is. “Het heeft lang geduurd voor hij klacht wilde neerleggen, maar mijn zoon voelde zich zelf gestraft om wat er gebeurde en wil rechtvaardigheid. Hij is degene die nu medicatie moet nemen en die naar de psychiater moet, ondertussen kan de dader wel vrolijk doorgaan met zijn leven. Dat vond hij niet kunnen.”
Maar zelfs nu, jaren na de feiten, is de angst voor represailles nog groot. “In de auto vertelde hij laatst dat hij hoopt dat de dader geen te zware straf krijgt, ‘want ik ga daarvoor moeten boeten’.”
“Eigenlijk praat hij enkel over het misbruik wanneer we met z’n tweetjes in de auto zitten. Laatst vroeg hij of ik, als ik wist dat het kon, mijn leven opnieuw zou beginnen. Voor hem was het heel duidelijk: zijn leven kan niet meer goedgemaakt worden. Als hij zou kunnen stoppen en een nieuw leven zou kunnen starten, zou hij het doen. Ik vertrouw erop dat hij niet zal stoppen, maar het is toch vreselijk dat zo’n jong iemand het gevoel heeft dat zijn leven voor altijd getekend zal zijn?”
“Jongeren zien die reacties ook”
Ook op sociale media kan hij nauwelijks nog ontsnappen aan het nieuws dat hem steevast confronteert met die traumatische periode in zijn leven. “Je kan hem er onmogelijk voor afschermen. Die jongeren leven op sociale media en kunnen al die berichten niet filteren. Ze zijn zo kwetsbaar.”
Daarom roept de mama ook iedereen op, zowel media als de mensen die reageren op en onder krantenartikels op sociale media, om niet te hard te zijn. “Jongeren zien die reacties ook. Zij zien ook hoe hard de slachtoffers aangepakt worden. Dat zorgt er misschien voor dat een jongere die zelf misbruikt is, en dat is er naar schatting 1 per klas, zijn verhaal niet durft te doen. Dat ze net als mijn zoon vinden dat hun leven voorbij is en durven kiezen voor een ‘volgend’ leven?”
Ook voor advocaten die slachtoffers moeten vertegenwoordigen, heeft de mama een boodschap: “Mijn zoon wil enkel erkenning, en een straf voor de dader. Hij is niet bezig met schadevergoedingen, en eerlijk gezegd kan die mij ook worst wezen. Toch is dat het eerste waar elke advocaat over begint. Ze willen dat een onafhankelijke dokter hem onderzoekt zodat ze kunnen bepalen voor hoeveel procent hij ‘beschadigd’ is, maar je wil toch niet zo’n cijfer plakken op je kind?”
“Het is al zo moeilijk voor volwassenen, laat staan voor jongeren”
Ook Liesbeth Kennes, beleidsmedewerker seksueel misbruik bij CAW treedt de moeder bij. “Het is al zo moeilijk voor volwassenen, laat staan voor jongeren. Je moet er rekening mee houden dat wie 700 vrienden heeft, zo’n 70 mensen zal kennen die te maken hebben gehad met ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag. Als je dat weet, ga je er anders over schrijven.”
Ze heeft één belangrijk advies voor ouders die in dezelfde situatie zitten als deze mama: “De belangrijkste boodschap moet zijn dat die reacties niet over je kind gaan. Mensen reageren hun eigen frustratie af op de meest kwetsbare partij, in dit geval de anonieme slachtoffers. Helaas zullen veel slachtoffers die dergelijke reacties lezen, dat heel persoonlijk nemen.”
BRON: http://www.gva.be/cnt/dmf20171115_03187954/mama-van-seksueel-misbruikte-jongen-doet-broodnodige-oproep-jongeren-lezen-reacties-op-sociale-media-ook
En dat is ook wel zo. Deze die iets in hun jeugd meegemaakt hebben worden eigenlijk terug geconfronteerd door al de media nu. En zal het nog moeilijker zijn om het te verwerken.
Aum Shanthi
Ja een deel wel ja… heftig hoor over die moeder en haar zoon, jeetje. maar ik vind nog altijd wel goed dat er meer openheid over dit onderwerp komt.. ook in de media, dat mensen zien dat ze niet de enige zijn, maar dan wel ook gericht op dit soort slachtoffers.. niet alleen die meiden in de kroeg en de mensen op het werk.. en met in de media bedoel ik goede programma’s zoals laatst op bnn misbruikt en niet van die waardeloze talkshows als pauw ofzo waarbij het alleen maar om kijkcijfers gaat en de presentator in goed daglicht wil staan want dat vind ik persoonlijk echt misselijkmakend en dan kan ik me voorstellen dat een zoon als hierboven de televisie uitzet en zich alleen maar meer onbegrepen en alleen voelt
Martha hier heb ik totaal niets meer aan toe te voegen.
Het moet open blijven men moet ermee naar buiten komen als slachtoffer of als je ooit slachtoffer bent geweest. Een NEE is een nee en ongewenste aanrakingen of seksuele handelingen mag niet getolereerd worden zonder toestemming.
Macht mag men niet gebruiken om iets te bereiken, en omgedraaid mag men zich niet laten gebruiken om iets te bereiken.
Aum Shanthi
Wat een flauwekul onderzoek. Het gaat hier niet om het wel/niet duidelijk a angeven of je sex wil maar om het feit dat de een het afschuwelijk vindt en de ander een leuke avond en geweldige sex heeft.
Als de een verlamt van angst en er totaal passief en verstijfd bij ligt maak je mij niet wijs dat de ander dat niet merkt en te gekke sex heeft.
Zelfs met een slaaf bij SM is er nog sprake van interactie.
Dat grijze gebied is ook kul. Zodra je over de grenzen van iemand gaat ben jij verkeerd bezig.
Daarover kun je van te voren praten maar op het moment zelf lijkt het mij zeker van toepassing. Als je afspreekt kun je nog denken dat het wat wordt maar na een etentje kun je al aardig afgeknapt zijn door eetmanieren en tafelgesprekken en ander gedrag. Wie A zegt moet ook B zeggen lijkt mij hier eerder de boosdoener + het feit dat velen van mening zijn dat ze best gratis sex van iedereen kunnen krijgen.
Overigens is het omgekeerd. Verkrachting is aantoonbaar en aanranding vaker niet behalve als je bont en blauw gemept bent.
Wat het stellen van grenzen betreft verschilt dit ook van persoon tot persoon. De ern mag naast je op de bank zitten, de ander niet en de volgende laat je je huis niet in.
Slachtoffers zijn makkelijk te herkennen voor bepaalde types en het is ook niet voor niets dat hun dit vaker overkomt.
De doorsnee dader heeft ook dezelfde overeenkomsten en laat het ook niet bij 1 keer. Het is gewoon een bully die er op kickt. De lafaards doen het in een groep en scheppen graag op. Dit soort types werden vroeger gecastreerd en genadeloos afgestrafd. Tegenwoordig is de vrouw schuld aan alles.
Dat is een mooie aanvulling.
Als we sex nemen zal een ieder dit op zijn eigen manier ervaren. En zelfs in een relatie moet men bepaalde dingen afspreken.
Aum Shanthi