Hoe steun je kinderen die thuis met kanker te maken krijgen?

Kanker is hoe dan ook een gevoelig thema, en het wordt nog delicater als er kinderen bij betrokken zijn. Hoe steun je kinderen die in de familie met kanker worden geconfronteerd? De Nederlandse kinder- en jeugdtherapeute Linda Lawa schreef een boek met praktische tips, die ze ons toelicht in een gesprek.
Linda Lawa is een Nederlandse kinder- en jeugdtherapeute, die onder meer kinderen begeleidt die met kanker in de familie geconfronteerd worden. Ze schreef het handboek ’s Nachts hoor ik de troostvogel zingen voor leerkrachten, omdat ze zelf in de praktijk merkte hoe moeilijk volwassenen het vinden om met kinderen over de ziekte te praten.
“Er is vaak een aarzeling bij volwassenen om erover te beginnen, terwijl een gesprek voor kinderen en jongeren net heel bevrijdend kan werken,” zegt Linda Lawa. “Die aarzeling komt voor uit de beladenheid van het onderwerp en het niet weten wat je kan zeggen en hoe je kunt steunen.” En laat dat nu net hetgene zijn waar zij ons bij kan helpen.
Maak het bespreekbaar
Een eerste belangrijk tip die de therapeute ons meegeeft: laat het initiatief om over de situatie te praten niet bij het kind. “Ook al zeg je dat het kind altijd naar je toe mag komen, dan nog zullen veel kinderen dat niet zomaar doen. Het is wel belangrijk om even af te tasten of het kind er op dat moment met jou over wil praten.” Bij jonge kinderen kan bepaald gedrag een aanknopingspunt zijn voor een babbel. “Kinderen tekenen soms dingen die ernaar verwijzen, of ze spelen allerlei spelletjes. Dat kan een goede aanleiding zijn om erop in te pikken,” zegt Lawa.

Toon dat je er bent
Meer nog dan de inhoud van het gesprek, draait zo’n babbel rond tonen dat je er bent om te steunen. “Het is vooral belangrijk om te luisteren, eventuele vragen van het kind in te vullen en op die manier te laten merken dat je het steunt,” adviseert Linda. “Een fout die volwassenen vaak maken is dat ze zo’n gesprek heel beladen maken, vanuit hun eigen angst of ervaringen rond kanker. Dat terwijl kinderen soms nog heel onbevangen zijn. Dat hoeft helemaal niet. Gewoon tonen dat je er bent en luisteren kan al heel waardevol zijn.” Niet alle kinderen vinden het fijn om erover te praten en soms willen ze liever op een andere manier aandacht. Dat kan bijvoorbeeld door samen te knutselen of te voetballen. “Kinderen kunnen zelf heel goed aangeven wat zij wel en niet fijn vinden op moeilijke momenten,” weet Lawa.
Het “gewone” leven
Een belangrijke tip die Linda meegeeft, is dat je het “gewone” leven van het kind best zoveel mogelijk laat doorgaan. “Er is thuis vaak vanalles veranderd sinds kanker binnen de familie werd vastgesteld. Door de rest van het leven zo normaal mogelijk te laten doorgaan, creëer je een houvast en een veilig gevoel. Een kind heeft die structuur nodig. Ook is het belangrijk dat de dingen waar hij of zij plezier aan beleeft door kunnen gaan.” Wil je als bevriend gezin helpen, maar weet je niet meteen hoe, dan kan het erg nuttig zijn om praktische steun te geven. “Zorg er mee voor dat het gewone leven van de kinderen kan doorgaan, door ze bijvoorbeeld een lift te geven naar de voetbaltraining.”
Eerlijk zijn of verbloemen?
Misschien wel het allermoeilijkste om aan te brengen aan kinderen is hoe ernstig de vorm van kanker van de moeder, vader of het andere familielid is. Ben je best eerlijk over een mogelijk fatalale afloop, of net niet? “Ik raad ouders aan om kinderen zoveel mogelijk mee te nemen in het proces op een manier die past bij hun leeftijd en ontwikkelingsniveau. Kinderen voelen heel goed aan dat er iets aan de hand is, ook al wordt hen dat niet expliciet verteld. Ze zien dat je verdrietig bent en als ze niet weten wat de reden daarvoor is, dan gaan ze dat zelf invullen. Dan kunnen ze wel eens denken ‘het komt door mij, ik ben heel stout geweest, dus mama is verdrietig.’ Daarom is het belangrijk dat je kinderen er toch in meeneemt.”

“’s Nachts hoor ik de troostvogel zingen” van Linda Lawa is uitgegeven bij Uitgeverij Pica, en voor 19,95 euro online verkrijgbaar. Het handboek is oorspronkelijk voor leerkrachten geschreven, maar de tips zijn net zo goed bruikbaar voor ouders of andere volwassenen uit de omgeving van het kind.
Hier kan ik maar een ding aan toevoegen ga het niet weg steken voor kinderen hoe jong ze ook zijn. Praat er over, en is het moeilijk probeer het dan via een boek of tekening of met een derde persoon. Ook deel emoties met elkaar.
AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Om Shanthi,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden
http://users.telenet.be/Boeddha_Bruno/
AUM MANI PADME HUM