Wat is een narcistische persoonlijkheid?

Van de tien persoonlijkheidsstoornissen die beschreven worden in het DSM 4, het internationaal erkende Amerikaanse classificatiesysteem voor psychiatrische stoornissen, is de narcistische persoonlijkheid zeker een van de bekendste. De beroemde mythe van Narcissus die verliefd wordt op zichzelf als hij zijn spiegelbeeld in het water ziet, illustreert dit persoonlijkheidstype perfect.

De narcistische persoonlijkheid

Martin is een narcist, op een ziekelijke manier, en met zo iemand samenleven is niet gemakkelijk. Hij interesseert zich nooit voor anderen, maar betrekt alles op zichzelf. Elk gesprek moet over hem gaan en over zijn geweldige prestaties. Anders interesseert het hem niet. Hij kan zich ook niet voorstellen dat er nog voor iets anders belangstelling zou kunnen zijn als hij in de buurt is. Alles wat hij doet is geniaal,  buitengewoon, en dwingt bewondering af.

Het kan misschien belachelijk en zelfs meelijwekkend lijken dat iemand zo hoog met zichzelf op loopt en denkt dat de hele wereld rond hem draait. Toch heeft niemand medelijden met Martin, want hij heeft geen greintje empathie of genegenheid voor anderen… behalve als het hem iets kan opleveren. Hij zal belangstelling tonen en u proberen te manipuleren om zijn doel te bereiken en vindt dat allemaal nog heel normaal. Hij steekt het zelfs niet weg. Zijn vrouw keek in het begin erg naar hem op. Maar nu heeft ze genoeg van het egoïsme van haar partner en maakt ze zich van hem los.

Een tijdlang had ze met hem te doen en dacht ze dat zijn houding voortkwam uit een groot gebrek aan zelfvertrouwen, maar ze is gaan beseffen dat het meer een soort gestoorde kijk op de wereld is: “Ik ben het middelpunt van de wereld en alles moet om mij draaien”. Dat zijn vrouw bij hem weggaat, is volgens Martin te wijten aan jaloezie. Hij vindt namelijk dat hij het professioneel verder gebracht heeft en hij denkt trouwens ook dat zijn collega’s op het werk jaloers op hem zijn (wat helemaal niet klopt!). Hij stelt zichzelf geen moment in vraag, ook al is hij al verschillende keren op het matje geroepen omdat hij buiten zijn bevoegdheid is gegaan en echte catastrofes veroorzaakt heeft…. Martin is narcistisch en dat is niet makkelijk voor wie met hem samenleeft.

 

De objectieve kenmerken van een narcistische persoonlijkheid volgens het DSM4

Deze persoonlijkheidsstoornis komt meestal bij mannen voor. Bij vrouwen komt ze minder voor. Dit zijn de kenmerken:

  • De narcistische persoon heeft gevoelens van grootsheid en eigen belangrijkheid. Hij overdrijft zijn prestaties en talent en eist als superieur beschouwd te worden ook als zijn prestaties daar geen aanleiding toe geven.
  • Hij is geobsedeerd door fantasieën over succes, (al)macht, roem of een ideale liefde…
  • Hij ziet zichzelf als uniek en meent dat hij alleen begrepen kan worden door even unieke of speciale mensen.
  • Hij heeft een enorme behoefte aan bewondering.
  • Hij gelooft dat hij meer rechten heeft dan anderen. Hij vindt zichzelf bijzonder en verwacht dus een voorkeursbehandeling. Hij vindt het normaal dat zijn wensen automatisch vervuld worden.
  • Hij ziet de anderen louter als middel tot het bereiken van zijn doel. Hij gebruikt ze en manipuleert ze voor zijn eigen doeleinden.
  • Hij heeft geen inlevingsvermogen. Hij interesseert zich niet voor de gevoelens en behoeften van anderen en kan er geen rekening mee houden.
  • Hij is vaak jaloers op anderen en denkt dat anderen jaloers zijn op hem.
  • Hij gedraagt zich arrogant en doet uit de hoogte.

Er wordt pas van een pathologische narcistische persoonlijkheid gesproken als minstens 5 van deze karaktertrekken permanent aanwezig zijn sinds de volwassen leeftijd. Het gaat dus om een manier van geestelijk functioneren die sterk in de persoonlijkheid verankerd is (dat is dus iets anders dan een hang naar narcisme).

Waarom heeft iemand een narcistische persoonlijkheid?

Een antwoord daarop geven is moeilijk, ook al zijn er hypotheses over opgesteld. Misschien hebben de ouders te veel lof voor hun kind en krijgt het kind zo het gevoel dat het normaal is dat het bewonderd wordt en altijd het middelpunt van de belangstelling is. Die houding krijgt het op volwassen leeftijd nog maar moeilijk kwijt. Maar het kan even goed om een soort verdedigingsmechanisme gaan om zich te beschermen en bijvoorbeeld zwaktes te verbergen.  Door zich op te dringen en met zichzelf te pochen kan iemand verbergen dat hij zich eigenlijk niet zo bewonderenswaardig vindt. Deze types van persoonlijkheid hebben moeite om te evolueren, want daarvoor moeten ze eerst hun kwetsbaarheid aanvaarden, en dat valt ze moeilijk en is ook pijnlijk. De beste manier om ze in hun ontwikkeling te helpen, is misschien om ze te doen inzien dat anderen ook behoefte aan affectie hebben. Zo komen ze zelf niet rechtstreeks in gevaar.

BRON: http://www.e-gezondheid.be/wat-is-een-narcistische-persoonlijkheid/gids/1526

Zo zie je soms erg goed dat een gerichte persoonlijkheid op jezelf ook vanuit het verleden kan komen. Als je vanuit je kinderjaren zo een bewondering krijgt kan er wel eens een mogelijkheid inzitten dat je deze ook wilt hebben als je ouder wordt. Natuurlijk die aandacht ga je niet altijd krijgen, en dan is het een gevaarlijk is voor de persoon zelf. Meestal zijn het mensen die heel graag bewonderd willen worden en zeker altijd vooraan willen staan, ze willen gezien worden. Door dat zal deze het dan ook moeilijk hebben om zich in te leven met anderen.
Nu soms kan het wel goed zijn om dit al eens te bekijken in groep, want wie weet heb je al met zulke mensen opstap geweest maar is het je niet opgevallen of ben je er niet blijven bij stilstaan dat het wel eens een narcistische persoonlijk iemand zou kunnen zijn.

AUM NAMASTE BOEDDHA BRUNO
Om Shanthi,
spiritueel en het aardse moet men kunnen verbinden

http://users.telenet.be/Boeddha_Bruno/

AUM MANI PADME HUM